روند مهاجرت به‌ویژه برای والدین همیشه نگران‌کننده است. برای هر مادر یا پدر مهاجری یافتن بهترین مدارس و بررسی کردن شرایط تحصیل فرزندانش یک دغدغه اساسی است. فرانسه به داشتن یکی از بهترین سیستم‌های آموزشی در جهان معروف است. تحصیل برای کودکان از مقطع ابتدایی تا دبیرستان در فرانسه و برای کودکان 6 تا 16 ساله اجباری است. مدارس دولتی، خصوصی و بین‌المللی متعددی در فرانسه وجود دارد. اگر قصد مهاجرت به فرانسه همراه با فرزندانتان یا قصد تحصیل فرزندتان در فرانسه را دارید باید از سیستم آموزشی این کشور آگاه باشید. ما در این مقاله به هر آنچه باید درباره تحصیل در مدارس فرانسه بدانید، اشاره می‌کنیم. کلیه اطلاعات ارائه‌شده در این مقاله توسط عالیان ویزا، از منابع معتبر و وب‌سایت‌های رسمی کشور فرانسه، گردآوری‌شده است.
عناوین و موضوعاتی که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته اند:
- معرفی سیستم آموزشی فرانسه
- مهدکودک و پیش‌دبستانی در فرانسه (école maternelle)
- مقطع ابتدایی در فرانسه (École Primaire)
- مقطع متوسطه اول در فرانسه
- مقطع متوسطه دوم در فرانسه (lycée)
- مدارس بین‌المللی در فرانسه
- مقایسه مدارس دولتی و خصوصی در فرانسه
- تحصیل در فرانسه برای دانش‌آموزان بین‌المللی
معرفی سیستم آموزشی فرانسه
سن تحصیل اجباری در فرانسه از 6 سالگی آغاز می‌شود و تا 16 سالگی ادامه دارد. آموزش در فرانسه 4 مرحله دارد: مهدکودک (سنین 2 تا 6 سال)، دبستان (6 تا 11 سال)، راهنمایی یا متوسطه اول (11 تا 15 سال) و دبیرستان یا متوسطه دوم (15 تا 18 سال). در فرانسه، سال تحصیلی از سپتامبر تا جولای سال بعد ادامه دارد. هرسال پنج دوره تعطیلات اصلی برای دانش‌آموزان وجود دارد که تاریخ واقعی این تعطیلات در مناطق مختلف کشور متفاوت است.
دانش‌آموزان بین 24 تا 28 ساعت در هفته به مدرسه می‌روند. افرادی که برای امتحانی که دانش‌آموزان برای ورود به دانشگاه باید در آن شرکت کنند، آماده می‌شوند، ممکن است مجبور شوند تا 40 ساعت در هفته به مدرسه بروند. در طول مدرسه، دانش‌آموزان دو استراحت کوتاه (تعطیلات) و حداقل یک ساعت و نیم استراحت ناهار دارند. دانش‌آموزان می‌توانند برای ناهار به خانه بروند یا در مدرسه غذا بخورند.
مهدکودک و پیش‌دبستانی در فرانسه (école maternelle)
تحصیل در مدارس فرانسه برای کودکان بین 2 تا 6 ساله اجباری نیست، بااین‌حال اگر در فرانسه مهاجر هستید، ایده خوبی است که کودکتان را به مهدکودک بفرستید تا با زبان فرانسه آشنا شود. در فرانسه سه نوع مهدکودک وجود دارد:
- La crèche parentale: غیرانتفاعی است و توسط انجمن‌های والدین اداره و هزینه غذا و تجهیزات به‌طور مساوی بین آن‌ها تقسیم می‌شود. آن‌ها همچنین اغلب از پرستاران واجد شرایط استفاده می‌کنند.
- La Crèche d’ Enterprise: توسط یک شرکت ارائه می‌شود و برای کارکنان خود مراقبت‌های حرفه‌ای از کودکان را فراهم می‌کند.
- مهدکودک خانوادگی: یک مهدکودک خانوادگی که در آن‌یک متخصص مراقبت از کودکان برای مراقبت از کودکان خانواده‌های مختلف استخدام و هزینه آن بین خانواده‌ها تقسیم می‌شود.
هزینه‌های مراقبت از کودکان عموماً توسط دولت تأمین می‌شوند و والدین فقط مسئول پرداخت هزینه کمی هستند که اغلب بر اساس درآمد آن‌ها تعیین می‌شود.
مقطع ابتدایی در فرانسه (École Primaire)
مدرسه ابتدایی برای کودکان 6 تا 11 سال اجباری است و رایگان است و به 5 کلاس CP، CE1، CE2، CM1 و CM2 تقسیم می‌شود. سال‌های تحصیلی فرانسه از سپتامبر شروع می‌شود و کودکان دبستانی در ترم اول دو هفته تعطیلات میان‌ترم (Toussaint) دارند. آن‌ها همچنین یک تعطیلات دوهفته‌ای در کریسمس و سال نو دارند. در ترم دوم، آن‌ها دو هفته در فوریه/مارس و دو هفته در ماه آوریل مرخصی دارند. سال تحصیلی در اوایل جولای به پایان می‌رسد و تعطیلات تابستانی دو ماه طول می‌کشد. بچه‌ها از هفته اول سپتامبر شروع می‌کنند. دانش‌آموزان ابتدایی 24 ساعت در هفته کلاس دارند و بسیاری از مدارس ابتدایی چهارشنبه‌ها تعطیل هستند. دانش‌آموزان مدارس ابتدایی فرانسه معمولاً یونیفورم مدرسه نمی‌پوشند، چه در مدارس دولتی و چه خصوصی.
برنامه تحصیل در مدارس فرانسه در مقطع ابتدایی، ثابت است و معلمان باید یک برنامه آموزشی ملی را دنبال کنند. از سال‌های اول (CP, CE1, CE2) کودکان شروع به یادگیری زبان دوم می‌کنند. آن‌ها همچنین تشویق می‌شوند که سؤال بپرسند و هنر، موسیقی و ورزش و کارگروهی را تمرین کنند. بعداً در CM1 و CM2 دروس تاریخ، جغرافیا، علم و تاریخ هنر دارند. مدارس شبانه‌روزی برای کودکان دبستانی فرانسوی در سیستم آموزش دولتی فرانسه وجود ندارد. بااین‌حال، کودکان غیرفرانسوی می‌توانند در مدارس شبانه‌روزی ثبت‌نام کنند.
مدارس دولتی ابتدایی در فرانسه کاملاً رایگان، غیرمذهبی و سکولار و مختلط هستند. بااین‌حال، مدارس بین‌المللی و خصوصی هم در فرانسه وجود دارد که شهریه دارند. برخی از مدارس خصوصی نیز ممکن است شرایط ورود داشته باشند، مانند موارد مربوط به زبان، مذهب یا عملکرد تحصیلی.
مدارک موردنیاز برای ثبت‌نام مدارس ابتدایی دولتی در فرانسه
اگر می‌خواهید فرزندتان را در سپتامبر تحصیل در مدارس فرانسه را شروع کند، باید تا ژوئن ثبت‌نام کنید. معمولاً باید فرزندتان را در مدارس ابتدایی نزدیک به منزل خود ثبت‌نام کنید و برای دریافت گواهی‌نامه به مرکز آموزشی محلی خود مراجعه کنید. برای دریافت گواهی ثبت‌نام باید مدارک زیر را ارائه دهید:
- گواهی تولد
- شناسنامه
- دو قطعه عکس
- گذرنامه
- سوابق قبلی تحصیلی در صورت وجود
- سوابق واکسیناسیون
- مدرک اقامت: معمولاً یک کپی از قبض آب و برق فرانسوی یا قرارداد اجاره که نشانی منزل شما را نشان می‌دهد.
مقطع متوسطه اول در فرانسه
شایان‌ذکر است، آموزش متوسطه در فرانسه شامل دو دوره است: دبیرستان (کالج) و دبیرستان (لیسه). دانش‌آموزان از سن 11 تا 15 سالگی در مقطع راهنمایی یا متوسطه اول یا کالج و از سنین 15 تا 18 سالگی در دبیرستان تحصیل می‌کنند. برای تحصیل در مدارس راهنمایی دولتی در فرانسه نیازی به شرکت در آزمون ورودی نیست و همه دانش‌آموزان ثبت‌نام می‌شوند. بااین‌حال دانش‌آموزان باید تا ژوئن قبل از شروع سال تحصیلی در سپتامبر در مرکز آموزشی محلی خود (mairie) ثبت‌نام و در طول هفته 28 ساعت در کلاس درس شرکت کنند. در فرانسه، کالج چهار سال تحصیلی طول می‌کشد: (سیستم آموزشی فرانسه سال‌های تحصیل را معکوس می‌شمارد.)
- Sixième (6ème) – سنین 11 تا 12
- Cinquième (5ème) – سنین 12 تا 13
- Quatrième (4ème) – سنین 13 تا 14
- Troisième (3ème) – سنین 14 تا 15
مقطع متوسطه دوم در فرانسه (lycée)
پس از دوره راهنمایی، نوجوانان باید از 15 تا حداقل 16 سالگی در دبیرستان (لیسه) تحصیل کنند. پس از 16 سالگی انتخاب با دانش‌آموز است که قصد ادامه تحصیل دارد یا خیر. دانش‌آموزان دبیرستانی حدود 28-35 ساعت در هفته مطالعه می‌کنند. در فرانسه انواع مختلفی از دبیرستان وجود دارد. دبیرستان‌های عمومی که دانش‌آموزانی که علاقه‌مند به ادامه تحصیل در دانشگاه هستند آن را انتخاب می‌کنند و دبیرستان‌های فنی و حرفه‌ای که دانش‌آموزان را مستقیماً برای بازار کار آماده می‌کنند.
- دبیرستان عمومی ( lycée générale)
در س 15 سالگی و پایان دوره اجباری دبیرستان دانش‌آموزان باید در آزمون Diplôme National du Brevet (یا Brevet des Collèges) شرکت کنند. این آزمون توانایی آن‌ها را در زبان فرانسوی، ریاضیات، تاریخ و جغرافی و سایر رشته‌ها آموزشی تدریس شده ارزیابی می‌کند. در صورت قبولی در این آزمون دانش‌آموزان می‌توانند تحصیلات خود را تمام کنند یا برای دو سال دیگر به‌صورت اختیاری درس بخوانند. در پایان این دو سال تحصیل در مدارس فرانسه، دانش‌آموزانی که قصد ورود به دانشگاه را دارند باید در آزمون baccalauréat (le bac) که در 18 سالگی گرفته می‌شود، شرکت و نمره قبولی کسب کنند. این مدرک برای ورود به دانشگاه اجباری است.
- دبیرستان فنی (Lycée Technologique)
دانش‌آموزانی که برای تحصیل در مدارس فرانسه این نوع دبیرستان را انتخاب می‌کنند برای تحصیلات تخصصی در زمینه‌های فنی و غیردانشگاهی خاصی مانند مدیریت هتلداری، کشاورزی، طراحی لباس و … آماده می‌شوند. پس از اولین سال تحصیلی در این دبیرستان‌ها، دانش‌آموزان می‌توانند بین یک‌رشته تخصصی یا یک دوره عمومی انتخاب کنند. علاوه بر این، پس از فارغ‌التحصیلی، می‌توانند برای یک دوره لیسانس دانشگاهی (مجوز) یا یک دیپلم فنی دوساله که آن‌ها را برای بازار کار آماده می‌کند، درخواست دهند: Brevet de techicien supérieur (BTS) یا Diplôme universitaire technologique (DUT).
- دبیرستان حرفه‌ای (Lycée Professionnel)
این دبیرستان‌ها با ادغام دوره‌های کارآموزی و آموزش حرفه‌ای، دانش‌آموزان را برای مشاغلی مانند لوله‌کشی یا آرایشگری آماده می‌کنند و بهترین راه برای ورود به بازار کار بلافاصله بعد از دبیرستان هستند.
علاوه بر این، بیش از 100 تخصص مختلف برای انتخاب وجود دارد و دانشجویان برای دریافت یکی از دیپلم‌های ممکن مانند Certificat d’aptitude professionnelle (CAP) یا Brevet d’études professionnelles (BEP) تلاش می‌کنند. پس از گذراندن 3 سال در این دبیرستان‌ها دانش‌آموزان می‌توانند با شرکت در آزمون bac برای اخذ پذیرش از دانشگاه‌ها هم درخواست دهند. معمولاً اکثر دانش‌آموزان این دبیرستان‌ها قبل از پیوستن به بازار کار، به تحصیل در BTS (Brevet de technicien supérieur) یا DUT (Diplôme universitaire technologique) می‌پردازند که معادل دو سال تحصیل در مقطع کارشناسی است.
مدارس بین‌المللی در فرانسه
اگر از دسته افرادی هستید که به دلایل مختلف مدام در حال مهاجرت هستید برای تحصیل در مدارس فرانسه بهتر است به دلیل کیفیت بالای آموزش و کلاس‌های کم تعداد و تدریس 2 زبانه فرانسه و انگلیسی مدارس بین‌المللی را برای فرزندانتان انتخاب کنید. به‌ویژه آن‌که برخی از این از استانداردهای جهانی پیروی می‌کنند. برخی از مدارس بین‌المللی از برنامه‌های درسی انگلیسی یا آمریکایی پیروی می‌کنند و مدارک تحصیلی انگلیسی یا آمریکایی مانند GCSE و دیپلم دبیرستان آمریکایی را ارائه می‌دهند. به‌طورمعمول، دانش‌آموزان در مدارس بین‌المللی در مدرک لیسانس بین‌المللی (IB) شرکت می‌کنند. برخی از مدارس بین‌المللی دوره‌های شبانه‌روزی ارائه می‌دهند، اما اکثر آن‌ها مدارس روزانه هستند. شایان‌ذکر است که هزینه‌های این مدارس می‌تواند از حدود 5000 یورو تا بیش از 20000 یورو در سال متغیر باشد. بااین‌حال، مدارس ممکن است بورسیه تحصیلی ارائه دهند. همچنین اغلب این مدارس آزمون ورودی دارند.
نام برخی از مدارس بین‌المللی معروف و معتبر در فرانسه :
- مدرسه بین‌المللی بوردو
- مدرسه بین‌المللی نیس
- مدرسه بین‌المللی Béarn
- مدرسه بین‌المللی تولوز
- مدرسه اروپایی استراسبورگ
- مدرسه بین‌المللی Marymount، پاریس
- مدرسه بین‌المللی دو زبانه پاریس
- Lycée International Montessori
- لیسه-کالج ادوارد برانلی
- کالج بین‌المللی دو فونتنبلو
- EIB Grenelle (پاریس)
- EIB de la Jonchère
- مدرسه هاتمر (پاریس)
- ICS Côte D’Azur (والبون)
- آی سی اس پاریس
- ISN نیس
مقایسه مدارس دولتی و خصوصی در فرانسه
هنگام تحصیل در مدارس فرانسه یکی از تصمیم‌گیری‌های بسیار مهم انتخاب نوع مدرسه است. مدارس در فرانسه به دودسته دولتی و خصوصی تقسیم می‌شوند. در فرانسه دو نوع مدرسه خصوصی وجود دارد: Sous contrat (قراردادی) یا hors contrat (غیر قراردادی). مدارس خصوصی قراردادی توسط دولت تأمین مالی می‌شوند و برنامه مشابه با مدارس دولتی دارند. با این تفاوت که تعداد دانش‌آموزان کمتری دارند. هزینه‌های تحصیل در مدارس دولتی کاملاً رایگان است. در مدارس خصوصی قراردادی نیز هزینه‌ها بسیار معقول و حدود 300 یورو در سال است. البته هزینه‌های اضافی ثبت‌نام و خرید کتاب و ناهار در این مبلغ محاسبه نشده است. ثبت‌نام در مدارس خصوصی برخلاف مدارس دولتی بر اساس اولویت در ثبت‌نام است.
مدارس خصوصی غیر قراردادی توسط دولت کنترل یا تأمین مالی نمی‌شوند. به همین جهت به‌طور قابل‌توجهی شهریه گران‌تری دارند. این مدارس در تنظیم برنامه درسی خود آزادند و اغلب انتخاب گسترده‌تری از موضوعات تحصیلی و همچنین کلاس‌های هنر، فرهنگ و ورزش را ارائه می‌دهند (به‌طور قابل‌توجهی بیشتر ازآنچه مدارس دولتی ارائه می‌دهند). آن‌ها اغلب کاتولیک هستند و – برخلاف مدارس دولتی – می‌توانند دروس دینی تدریس کنند. اکثر مدارس بین‌المللی و دو زبانه در این دسته قرار می‌گیرند. شهریه مدارس خصوصی بسیار متغیر است و می‌تواند از 2000 تا 20000 یورو در سال متغیر باشد. همچنین ممکن است هزینه‌های دیگری مانند هزینه‌های ثبت‌نام، ناهار و گشت‌وگذار وجود داشته باشد. اگر قصد تحصیل در مدارس فرانسه به‌صورت شبانه‌روزی را دارید، مدارس خصوصی تنها گزینه شما هستند. بهترین مدارس شبانه‌روزی حدود 22000 – 35000 یورو در سال هزینه خواهند داشت.
تحصیل در فرانسه برای دانش‌آموزان بین‌المللی
برای ورود به مؤسسات آموزشی فرانسه، دانش‌آموزان بین‌المللی نیاز به مجوز تحصیلی دارند که اجازه ورود به مدارس خصوصی و مؤسسات دولتی را می‌دهد. به‌عنوان بخشی از فرآیند پذیرش، والدین دانش‌آموز باید انگیزه نامه‌ای بنویسند و دلایل انتخاب مدرسه را مشخص کنند. دانش‌آموز نیز در صورت لزوم باید در آزمون ورودی مدرسه شرکت کند. تحصیل در مؤسسات دولتی فرانسه رایگان است اما اگر دانش‌آموزان بین‌المللی بدون قیم یا سرپرست یا پدر و مادر خود برای تحصیل به فرانسه می‌آیند، باید مدارس شبانه‌روزی را انتخاب کنند و علاوه بر شهریه هزینه اقامت و غذا را پرداخت کنند.
سؤالات متداول
- چگونه به‌عنوان دانشجوی بین‌المللی وارد مدارس فرانسه شویم؟
برای اینکه شانس بالایی برای ورود به مدارس فرانسه داشته باشید، داشتن پایه علمی قوی و تسلط به زبان انگلیسی یا فرانسوی و همچنین تمکن مالی ضروری است.
- آیا امکان تحصیل در دانشگاه‌های فرانسه بدون تحصیلات قبلی در این کشور امکان‌پذیر است؟
بله شما می‌توانید مدرک دیپلم خود را معادل‌سازی کنید.
- آیا تحصیل در مدارس فرانسه برای مهاجران اجباری است؟
بله. تحصیل در فرانسه برای کودکان 6 تا 16 ساله اجباری است و فرقی نمی‌کند که شما مقیم دائم این کشور باشید یا مقیم موقت.
- هزینه تحصیل در مدارس خصوصی فرانسه چقدر است؟
اگر مدرسه مدنظرتان یک مدرسه خصوصی زیر نظر دولت باشد حدود 300 یورو در سال باید شهریه بپردازید در غیر این صورت باید هزینهای بین 2 تا 20 هزار یورو پرداخت کنید.
- آیا تحصیل در مقطع پیش‌دبستانی اجباری است؟
کودکان زیر 6 سال مجبور به تحصیل نیستند اما اگر مهاجر هستید توصیه می‌کنیم کودکتان را به مهدکودک یا پیش‌دبستانی بفرستید تا در مقاطع تحصیلی بعدی دچار مشکل نشود.
سخن پایانی
تحصیل در مدارس فرانسه از مقطع ابتدایی تا دبیرستان اجباری است و فارغ از اینکه کودک شما مقیم موقت یا دائمی این کشور باشد باید در مدرسه ثبت‌نام کند. اگر قصد اقامت در فرانسه را دارید توصیه ما به شما ثبت‌نام فرزندتان در مدارس دولتی است تا با فرهنگ این کشور آشنا شود. در غیر این صورت اگر قصد خروج از فرانسه را دارید، بهتر است فرزندتان را در مدارس بین‌المللی ثبت‌نام کنید تا در آینده با مشکل مواجه نشود. عالیان ویزا با بهره‌گیری از کارشناسان مجرب و باده سال سابقه موفق در حوزه مهاجرت، همواره به‌روزترین و دقیق‌ترین اطلاعات مربوط به تحصیل در فرانسه را به شما عزیزان ارائه می‌نماید. جهت دریافت مشاوره رایگان و سریع، شما می‌توانید فرم ارزیابی را تکمیل نمایید و یا با شماره‌های مؤسسه از طریق واتس آپ تماس حاصل فرمایید.
برای دریافت مشاوره رايگان، كافيه فقط فرم ارزیابی را پر كنيد و دكمه ارسال رو بزنید.
كارشناسان عاليان در كمتر از یک ربع با شما تماس ميگيرند و كامل راهنماييتون ميكنند.